حنابندان آیینی کهن در میناب

حنابندان آیینی کهن در میناب

مراسم حنابندان در روزگاران نه چندان دور در شب حنابندان آیینی است که زنان شرکت کننده دستشان را با آغشتن به ظرف حنایی که دور تا دور مراسم گرداننده می شد رنگ می کردند و این آیین همچنان در روستاها و شهرهای کوچک ایران پا برجاست.
حنا از جنت است و اثری از بهشت و نشانه ای از شادی، مهر و نیکبختی دارد. این باوری است که ایرانیان باستان داشتند و هنوز هم پابرجاست.

مراسم حنابندان در شهرستان میناب به این شکل برگزار می شود که عروس و داماد سه بار باید حنا به دست و پای خود بمالند، شب اول و یک روز بعد که مشهور است به "حنا دزدی"؛ خانواده و فامیل های نزدیک بدون اطلاع دادن به دیگران به دست و پای عروس و داماد حنا می زنند.

حنای اضافه عروس پای درخت سرسبز می ریزند.

محل حنابندان(حنابندی) ازسر انگشتان تا حدودی مچ را با پارچه سه گوش سبز می بندند و نزدیک صبح باز می کنند و می شویند این مراسم در سه شب به اجرا در می آید.
شب اول: شب اول حنابندان همزمان است با نوای موسیقی با اجرای آلات بومی و سنتی همچون ساز عود و طبلک و پاکوبی جوانان که به «رقص بندری» معروف است.
در مراسم شب اول حنا را به اشخاص دیگر نمی دهند، و تنها در شب های بعد رسم است که به میهمانان حنا داده شود (حنا معمولا بین زنان و بخصوص دختران جوان تقسیم می شود). اعتقاد براین است که حنای شب اول جز عروس فرد دیگری نباید استفاده کنند و حنای اضافه را پای درخت سرسبز می ریزند.

دومین شب حنا بندان که به شب "حنا راستی" مشهور است خانواده عروس و داماد حنا در سینی های مخصوص به شکل و تزئینی خاص از قبل حناها را آماده می کنند و با ساز و دهل همراه با رقص و پای کوبی حنا را به سمت حسینیه و مسجد یا مکان های زیارتی برده و همانجا حناها را با یکدیگر عوض می کنند، حنای داماد به عروس و حناهای عروس را به داماد می دهند و در بازگشت حناها با شعر و سرود به دست و پای عروس و داماد می بندند.

سبز؛ رنگ سنتی شب حنابندان

حنابندان در هریک از شهر های کشور به شکلی خاص برگزار می شود، ولی در اصل حنابندان آماده کردن حنا(خیساندن آن) و آغشته کردن دست و پای عروس و گاهی داماد با آن حناست. در گذشته معمولا حنا در منزل داماد تهیه می شده است و داماد به همراه خانواده خود حنا را به همراه ساز و دهل به منزل عروس می بردند و با اجازه بزرگ ترها کار حنابندان را شروع می کردند. خواهر عروس دستان عروس را و برادر داماد دستان داماد را حنا می بستند.
معمولاً یک ماه قبل از مراسم کارت دعوت های مراسم حنابندان به دست خویشاوندان و دوستان خانواده عروس می رسد و هر کس تلاش می نماید خود را در میان دیگران بیش تر جلوه نماید؛ لذا خانم ها برای شرکت در مراسم حنا بندان به بازار رفته و خرید خاصی برای شب حنابندان انجام می دهند.

حنابندان بعد از نماز مغرب و عشاء شروع می شود

رنگ سنتی شب مراسم حنابندان(سبز) می باشد، شاید دلیل انتخاب رنگ سبز برای مراسم حنابندان، اظهار شادی و خوشی و رنگ سبز به علت هم رنگ بودن با حنا باشد، معمولاً در شب حنابندان، تمامی زنان و دختران شرکت کننده در مراسم حنابندان به دست ها و پاهای خود حنا می زنند، البته حنایی که در مراسم حنابندان استفاده می شود بسیار مرغوب و باظرافت خاصی استعمال می شود.

عروس با لباسی که معمولاً رنگ سبز دارد در مراسم حنابندان حاضر می گردد و در کنار مادر خود و خویشاوندان نزدیک در راس مجلس می نشیند و دوستان و خویشاوندان عروس با برنامه ریزی قبلی شروع به حنا نمودن دست و پای عروس می نمایند در همین گیر و دار سایر دوستان و خویشاوندان به رقص پایکوبی می پردازند و باخواندن شعرهای مخصوص حنابندان شادی خود را به اوج می رسانند.

در خانواده هایی که استطاعت مالی خوبی دارند. مراسم حنابندان بسیار پرخرج و به همراه سفره رنگارنگ غذا برگزار می شود و در میان خانواده هایی که از استطاعت مالی ضعیفی برخوردار هستند، این مراسم به همراه شیرینی به پایان می رسد. حنابندان معمولاً بعد از نماز مغرب و عشاء آغاز می گردد و تا نیمه های شب ادامه پیدا می یابد.

البته امروزه با بازشدن آرایشگاه های جدید و با تکنیک خاص، دیگر مراسم حنابندان شور قدیمی خود را ندارد چون عروس را برای مراسم حنابندان به آرایشگاه ها می برند و مثل گذشته خویشاوندان و دوستان مسوولیت حنا زدن به دست و پاهای عروس را برعهده ندارند؛ اما باز هم مراسم حنابندان از مراسم های بسیار پرطرفدار و پرخرجی برای مردم میناب می باشد.